Năm 2024, có 8 dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo đã được Quốc hội khóa XV thông qua với số phiếu rất cao, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động điều tra, thi hành án hình sự, phòng chống tội phạm, thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

 

Đây được coi là một năm có nhiều điểm sáng khi số lượng văn bản pháp luật được rà soát, xây dựng, ban hành rất lớn, một số văn bản mới, khó, phức tạp, thể hiện bước đột phá tư duy trong công tác lập pháp.

 

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị Đảng Ủy Công an Trung ương năm 2024.

 

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống tội phạm

Điều hành các phiên thảo luận về các dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo năm 2024 như: Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi); Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi)..., lãnh đạo Quốc hội đều đánh giá rất cao hồ sơ các dự án luật. Khẳng định, các dự án luật đã thể chế hóa đầy đủ quan điểm, chủ trương của Đảng; phục vụ hiệu quả công tác tấn công, trấn áp các loại tội phạm; hoàn thiện pháp luật về phòng, chống tội phạm; tiếp tục đẩy mạnh cải cách tư pháp, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống tội phạm; kết hợp giữa cải cách tư pháp với cải cách hành chính...

Các luật, nghị quyết do Bộ Công an chủ trì soạn thảo cơ bản đã bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ trình Quốc hội theo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Một số dự án luật được xây dựng theo quy trình "kép", vừa trình hồ sơ đề nghị xây dựng, vừa trình hồ sơ dự án luật để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Ngoài ra, để sớm triển khai xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành, Bộ Công an đã rà soát các nội dung được giao quy định chi tiết và lập các danh mục văn bản quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết đã được Quốc hội thông qua, chuyển Bộ Tư pháp tổng hợp và trình Thủ tướng Chính phủ ký quyết định ban hành danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết; đồng thời, phân công các đơn vị chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo.

Nói về dự án Luật Dữ liệu, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo trong việc khẩn trương, tích cực xây dựng, hoàn thiện dự án luật, kỳ vọng dự án luật này khi được Quốc hội thông qua sẽ góp phần tạo nên một hệ thống dữ liệu tập trung, thống nhất, đồng bộ, trở thành "kho tài sản vô giá" của Nhà nước ta.

 

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Dữ liệu, chiều 30/11/2024. Ảnh: Quang Phúc.

 

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cũng đánh giá cao sự chuẩn bị của cơ quan chủ trì soạn thảo đối với một dự án luật khó và cho rằng, đáng lẽ luật này nên được ban hành từ lâu, tạo cơ sở pháp lý quan trọng đẩy mạnh việc xây dựng và quản lý dữ liệu. "Dữ liệu vừa là tài nguyên, vừa là nguồn lực, vừa là động lực để phát triển sản xuất và rất cần có một đạo luật chung để có thể điều chỉnh thống nhất tất cả các hoạt động liên quan đến dữ liệu" - ông nêu quan điểm.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho rằng, Luật Dữ liệu nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước để đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ phục vụ công cuộc chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số; tăng cường sự thống nhất, đồng bộ, sử dụng hiệu quả dữ liệu trong phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện cho mọi người dân được thụ hưởng lợi ích từ hoạt động chuyển đổi số.

Năm 2024, có 8 dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo được Quốc hội thông qua (có 2 luật phối hợp với Bộ Quốc phòng), trình Chính phủ ban hành 17 nghị định; ban hành theo thẩm quyền 97 thông tư. Trong đó, có nhiều luật khó, có nội dung mới, thể hiện bước đột phá tư duy trong công tác lập pháp. Các dự án luật trên có tác động lớn đến xã hội cũng như nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, đấu tranh phòng, chống tội phạm; góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, xây dựng nền kinh tế số, xã hội số, công dân số; đơn giản hóa, cắt giảm mạnh mẽ thủ tục hành chính như: Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Luật Dữ liệu; Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam (có nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 25, Điều 29 của Luật CAND)...

Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận xét là đã quán triệt rõ Nghị quyết số 27-NQ/TW, chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội về thực hiện các giải pháp đổi mới trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, bảo đảm các quy định rõ ràng, thực chất, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ thực hiện, không quy định chung chung, bám sát thực tiễn, bảo đảm tính khả thi; tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong bộ máy nhà nước, nâng cao năng lực thực thi; triệt để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy (đã cắt giảm được 27 thủ tục hành chính, từ 37 thủ tục hành chính hiện hành xuống còn 10 thủ tục hành chính), giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp; không quy định trong luật những nội dung về thủ tục hành chính, trình tự, hồ sơ mà giao Chính phủ, các Bộ quy định theo thẩm quyền để linh hoạt, kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết, tạo thuận lợi cho việc phân cấp phù hợp với thực tiễn và đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính.

 

Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội trường Quốc hội về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ sửa đổi (ngày 3/6/2024). Ảnh: Quang Phúc.

 

Đưa luật vào thực tiễn cuộc sống

Cùng với công tác xây dựng các văn bản pháp luật, nội dung được lãnh đạo Bộ Công an đặc biệt quan tâm đó là tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các dự án luật, nghị định, thông tư... đến cán bộ, chiến sĩ và nhân dân hiểu, thực hiện. Không chỉ tuyên truyền bằng tiếng Kinh, mà công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa được lực lượng CAND quan tâm, đổi mới về hình thức, tuyên truyền bằng song ngữ tiếng Kinh và tiếng dân tộc...

Như Luật Căn cước, Bộ Công an tổ chức cuộc thi viết “Tìm hiểu Luật Căn cước trong CAND” để phổ biến sâu rộng trong đội ngũ cán bộ, chiến sĩ những nội dung cơ bản của luật và các văn bản hướng dẫn, quy định chi tiết thi hành để thực hiện thống nhất, hiệu quả trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tham mưu, thực hiện nhiệm vụ được giao, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật của cán bộ, chiến sĩ CAND. Công an các đơn vị, địa phương đã xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc. Nhiều bài dự thi được đầu tư công phu cả về nội dung, hình thức, thể hiện tâm huyết, trách nhiệm của tập thể, cá nhân dự thi với 354 bài thi có chất lượng gửi về Bộ tham gia vòng thi chung khảo.

 

Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ tại phiên thẩm tra dự án luật của ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.

 

Về thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật gắn với vận động quần chúng nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của lực lượng CAND giai đoạn 2021-2027”, Công an các đơn vị, địa phương quan tâm triển khai nhiều hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với nhóm đối tượng, từng thời điểm, địa bàn, lĩnh vực với hơn 880 nghìn cuộc tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh ở cơ sở; tuyên truyền lưu động gần 23 nghìn cuộc; thông qua các cuộc họp tổ dân cư, tuyên truyền tập trung tại các trường học, cơ quan, doanh nghiệp gần 470 nghìn cuộc; biên soạn, in, phát hành hơn 840 nghìn sách, tài liệu pháp luật, hơn 22 triệu tờ rơi, tờ gấp pháp luật, pa-nô, áp-phích, cẩm nang, đề cương tuyên truyền pháp luật...

Các đơn vị, địa phương thường xuyên duy trì, cập nhật các chuyên mục, tin bài phổ biến, giáo dục pháp luật trên cổng/trang thông tin điện tử, phương tiện truyền thông; chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong phổ biến, giáo dục pháp luật. Đặc biệt, với hơn 1,5 triệu lượt truy cập/ngày, ứng dụng VNeID đang trở thành một kênh phổ biến, giáo dục pháp luật mang lại hiệu quả vượt bậc, góp phần không nhỏ vào việc thực hiện Đề án thời gian qua…

 

Trung tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị Sổ Sức khỏe điện tử, cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID tại tỉnh Bắc Ninh.

 

Bộ cũng đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tiến hành sơ kết 3 năm triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật gắn với vận động quần chúng nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của lực lượng CAND giai đoạn 2021-2027”. Qua sơ kết cho thấy, việc thực hiện Đề án đã phát huy được hiệu quả, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật gắn với vận động quần chúng nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của công an các đơn vị, địa phương.

Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật được lực lượng CAND thực hiện đa dạng dưới nhiều hình thức khác nhau như: phổ biến pháp luật trực tiếp; tư vấn, hướng dẫn tìm hiểu pháp luật; cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật; thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, truyền thanh, truyền hình, báo đài; đăng tải thông tin pháp luật trên cổng/trang thông tin điện tử của Bộ, của công an đơn vị, địa phương; niêm yết tại trụ sở của cơ quan, đơn vị; tổ chức thi tìm hiểu pháp luật; thông qua công tác phát hiện, xử lý vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền của CAND; lồng ghép trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt của tổ chức chính trị và các đoàn thể, câu lạc bộ; các hoạt động giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục của hệ thống giáo dục quốc dân; tổ chức hội nghị, tọa đàm, diễn đàn, phỏng vấn, đối thoại trực tiếp, trực tuyến, họp báo; các hoạt động quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân, trại viên, học sinh ở các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng...

 

Trung tướng Nguyễn Ngọc Lâm, Thứ trưởng Bộ Công an trình bày Tờ trình về dự án Luật Dữ liệu tại phiên thẩm tra của ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.

 

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an cho biết, công tác xây dựng, thẩm định, tham gia ý kiến văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục đi vào nền nếp, đạt hiệu quả, các văn bản được ban hành khẩn trương, kịp thời theo đúng chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an; công tác rà soát, kiểm tra, hệ thống hóa, hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật được tiến hành thường xuyên, toàn diện; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật được tăng cường và đã phát huy được sức mạnh tổng hợp của các đơn vị trong và ngoài ngành giúp đông đảo quần chúng nhân dân, các cơ quan, tổ chức hiểu, đồng thuận và ủng hộ các văn bản quy phạm pháp luật, góp phần quan trọng vào việc hình thành ý thức tự giác tuân thủ pháp luật khi các văn bản được ban hành.

Công an các đơn vị, địa phương đã chủ động, sáng tạo, linh hoạt áp dụng các mô hình, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật mới, phù hợp; kết hợp phổ biến, giáo dục pháp luật và xây dựng, hoàn thiện pháp luật, theo dõi, kiểm tra việc thi hành pháp luật; tăng cường áp dụng công nghệ thông tin trong phổ biến, giáo dục pháp luật bảo đảm tính đồng bộ, xuyên suốt.

Chỉ đạo về công tác xây dựng pháp luật tại Lễ hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2024, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an yêu cầu công an các đơn vị, địa phương tiếp tục gương mẫu đi đầu tham mưu xây dựng hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, xu hướng mới, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia trong mọi tình huống, góp phần tạo đột phá cho phát triển đất nước trong giai đoạn cách mạnh mới. Đồng chí Bộ trưởng quán triệt sâu sắc và yêu cầu thực hiện có hiệu quả trong toàn lực lượng CAND chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật.

 

Cán bộ Công an tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho học sinh.

 

Đối với toàn bộ các quy định pháp luật do Bộ Công an tham mưu xây dựng hoặc ban hành theo thẩm quyền dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm” và tư duy quản lý cứng nhắc. Công an các đơn vị, địa phương cần tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân. Đặc biệt, coi trọng công tác truyền thông chính sách, nhất là những vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Tích cực chuyển đổi số, ứng dụng thành tựu của khoa học công nghệ trong công tác xây dựng, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục và tổ chức thi hành pháp luật.

Xây dựng, nhân rộng các mô hình hay, cách làm hiệu quả để việc hưởng ứng Ngày Pháp luật trở thành nội dung thường xuyên, liên tục, lâu dài; kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng, hoàn thiện, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục và tổ chức thi hành pháp luật. Xây dựng lực lượng pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

 

Phương Thủy

Nguồn: cand.com.vn