Thái Trị là một xã biên giới thuộc huyện Vĩnh Hưng, tỉnh Long An, có diện tích tự nhiên là 37,50 km², dân số hiện tại là 4.780 người, với 1.145 hộ, được phân chia địa giới hành chính gồm 05 ấp (có 02 ấp biên giới). Với vị trí là một xã biên giới phía tây tiếp giáp với xã Samyaong, huyện Kampong Rou, tỉnh Svay Rieng của nước bạn Campuchia có đường biên giới dài 6,8km địa bàn xã có 03 cột mốc biên giới là 225, 226, 227, toàn xã có 17 hộ 47 nhân khẩu Việt Kiều Campuchia sinh sống[1].

 Với đặc thù vùng sông nước Đồng Tháp Mười, Thái Trị là xã chủ yếu phát triển ngành nông nghiệp trồng lúa và các loại cây hoa màu, khai thác đánh bắt thủy sản. Tuy đã có nhiều chủ trương để xóa đói giảm nghèo nhưng Thái Trị hiện vẫn là xã nghèo với thu nhập bình quân đầu người trong nhóm thấp. Địa hình xã tương đối hiểm trở, hạ tầng giao thông xuống cấp, việc di chuyển đi lại khó khăn, nhiều tuyến kênh rạch, đặc biệt vào mùa lũ, khi nước dâng ngập các phần diện tích ruộng, tình trạng cư dân các địa phương khác di cư tới neo đậu tàu bè đánh bắt thủy sản gây ra nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự (ANTT).

Công an xã Thái trị phối hợp các lực lượng ra quân tuần tra phòng chống tội phạm trên địa bàn xã

Hiện nay, để thực hiện công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn xã Thái Trị, biên chế lực lượng Công an xã có 05 cán bộ Công an chính quy gồm 01 Trưởng Công an xã, 01 Phó trưởng Công an xã, 03 Công an viên thường trực, trong đó có 01 đồng chí là cán bộ tăng cường từ đơn vị trực thuộc Bộ Công an về công tác tại cơ sở[2]. Lực lượng Công an chính quy có vai trò quan trọng trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, chỉ đạo, hướng dẫn các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở như Công an xã bán chuyên trách; đội trưởng, đội phó dân phòng; Công an ấp; đội dân phòng xung kích bảo vệ ANTT tuyến biên giới tích cực tham gia thực hiện công tác bảo đảm ANTT tại địa phương.

Bên cạnh lực lượng Công an chính quy, lực lượng hoạt động tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trên địa bàn xã Thái Trị hiện nay gồm: Công an bán chuyên trách 05 người; Công an Ấp kiêm Phó trưởng ấp 05 người; đội trưởng, đội phó dân phòng 12 người; đội dân phòng xung kích bảo vệ ANTT tuyến biên giới 21 người, với tổng quân số là 43 người tham gia. Đây là lực lượng tại chỗ quan trọng tham gia bảo vệ ANTT trên địa bàn xã[3], các lực lượng này được thành lập, hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, Ủy ban Nhân dân xã Thái Trị và hướng dẫn, chỉ huy của Trưởng Công an xã Thái Trị. Thời gian qua, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trên địa bàn xã Thái Trị hoạt động rất hiệu quả, góp phần to lớn trong công tác bảo vệ ANTT trên địa bàn, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi lực lượng Công an xã Thái Trị còn thiếu về quân số (05 Công an chính quy) và đang đảm nhiệm rất nhiều mặt công tác thì các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là rất quan trọng. Dưới hướng dẫn của lực lượng Công an xã, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở xã Thái Trị đã đạt được nhiều thành tích, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động bảo vệ ANTT trên địa bàn, cụ thể:

Thứ nhất, Công an xã đã chỉ huy, hướng dẫn các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT xã Thái Trị chủ động phối kết hợp với các lực lượng chức năng trực tiếp xuống các ấp để tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội, triển khai thực hiện Đề án số 06 của Chính phủ; thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn, cùng với các phong trào khác của đoàn thể góp phần xây dựng chương trình nông thôn mới. Trong năm 2023 các lực lượng đã hỗ trợ tổ chức 47 cuộc tuyên truyền với 1.200 lượt người dân tham dự; đến từng hộ gia đình vận động, tuyên truyền, cho đăng ký cam kết giữ gìn bảo đảm ANTT đạt 97%, qua đó giúp nâng cao ý thức cảnh giác của nhân dân trong phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; vận động 100% hộ gia đình và các cơ sở kinh doanh ký cam kết về công tác phòng cháy, chữa cháy, các cơ sở kinh doanh tham gia lớp tập huấn về phòng cháy chữa cháy, tham gia tổ liên gia phòng cháy chữa cháy.

Công an xã tham gia tổ thực hiện Đề án số 06 của Chính phủ tiến hành cấp căn cước công dân cho người tàn tật và người già

Thứ hai, dưới hướng dẫn của lực lượng Công an xã, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT trên địa bàn xã Thái Trị trong năm 2023 đã cung cấp cho Công an xã 10 nguồn tin, trong đó nhiều nguồn tin có giá trị giúp lực lượng Công an kịp thời phát hiện điều tra, khám phá và làm rõ những vụ việc liên quan đến ANTT. Năm 2023, Công an xã đã cùng lực lượng dân phòng phối hợp Quân sự xã tham gia 109 cuộc tuần tra bảo đảm ANTT, qua đó phát hiện, ngăn chặn 6 lượt người qua lại biên giới trái phép, ngăn chặn 02 đối tượng gấy rối trật tự công cộng, tham gia bắt giữ 01 đối tượng người nước ngoài vận chuyển trái phép chất ma túy. Các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở xã Thái Trị đã chủ động đề xuất các lực lượng chức năng thực hiện các mặt công tác tuần tra kiểm soát địa bàn, mỗi khi có dấu hiệu phức tạp về ANTT hay khi có các đối tượng nghi vấn hoạt động trên địa bàn xã.

Thứ ba, Công an xã hướng dẫn các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở phối hợp lực lượng Quân sự, Đồn Biên Phòng Long Khốt, tuần tra phát hiện những vụ việc liên quan đến ANTT trên tuyến biên giới, kịp thời báo cáo lực lượng chức năng xử lý, giải quyết; ngăn chặn các vụ việc gây rối ANTT trên tuyến biên giới; chủ động tham gia tổ chức thực hiện các phong trào bảo vệ an ninh biên giới và quản lý, vận hành các mô hình tự quản về ANTT như: “tự quản đường biên, cột mốc, giữ gìn ANTT khu vực biên giới; tiếng kẻng biên giới”... góp phần giữ ổn định ANTT vùng biên giới.

Thứ tư, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở xã Thái Trị là cánh tay nối dài, là tai mắt của lực lượng Công an xã. Thời gian qua, lực lượng này đã giúp Công an xã xác minh nhanh và bắt nóng 02 đối tượng sau khi gây án giết người đặc biệt nghiêm trọng trốn tại địa phương, các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở giúp lực lượng Công an xã quản lý tốt 11 đối tượng tù thả về, 02 đối tượng chấp hành án treo, 02 đối tượng nghiện ma túy và 06 đối tượng sau cai nghiện trên địa bàn toàn xã.

Dưới sự chỉ huy, hướng dẫn chuyên môn của Công an xã, hoạt động của các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở trên địa bàn xã Thái Trị hoạt động rất hiệu quả, hỗ trợ cùng lực lượng Công an xã góp phần bảo vệ vững chắc ANTT trên địa bàn cơ sở. Tuy nhiên, bên cạnh đó công tác này vẫn còn một số hạn chế nhất định như, hiện nay vẫn chưa có văn bản pháp luật thống nhất quy định về chức năng, nhiệm vụ, chế độ chính sách đối với lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại địa bàn cơ sở; Lực lượng Công an chính quy và lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở trên địa bàn xã Thái Trị còn thiếu, nhiều đồng chí chưa được tham gia tập huấn pháp luật, chuyên môn nghiệp vụ của ngành Công an…

Cán bộ Công an xã chụp hình lưu niệm với Lãnh đạo đơn vị trực thuộc Bộ có cán bộ tăng cường công tác tại xã biên giới

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm ANTT của lực Công an chính quy và lực lượng tham gia bảo vệ ANTT trên địa bàn xã, theo chúng tôi, thời gian tới cần thực hiện một số nội dung sau: 

Một là, sớm ban hành luật lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở để quy định về tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và chế độ, chính sách đối với các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Hiện nay lực lượng  bảo đảm ANTT ở cơ sở chủ yếu là Công an chính quy cấp xã, tuy nhiên khối lượng công việc khá lớn, so với trước đây nhiều nhiệm vụ mới được bổ sung như: công tác tiếp nhận, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm; xây dựng cơ sở dữ liệu dân cư, cơ sở dữ liệu về căn cước; thực hiện các thủ tục đăng ký cấp biển số xe mô tô, xe gắn máy; thực hiện một số nhiệm vụ liên quan đến công tác phòng cháy, chữa cháy… Việc xây dựng một lực lượng tham gia bảo vệ ANTT sẽ hỗ trợ Công an cấp xã thực hiện các nhiệm vụ được giao, góp phần san sẻ áp lực với lực lượng này, nâng cao chất lượng công tác quán xuyến địa bàn, sâu sát nắm tình hình và đảm bảo ANTT ở địa bàn cơ sở của Công an cấp xã.

Hai là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Công an chính quy cũng như lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở địa bàn xã. Công an địa phương cần tham mưu Bộ Công an có chủ trương tập huấn, bồi dưỡng về chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, nâng cao trình độ và kỹ năng nghiệp vụ công tác của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, phục vụ hiệu quả công tác chuyên môn.

Ba là, tăng cường bổ sung quân số đối với lực lượng Công an chính quy trên địa bàn xã, đồng thời sắp xếp, tổ chức lại các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở; bố trí địa điểm làm việc và trang bị công cụ hỗ trợ cho lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở nhằm bảo đảm an toàn trong công tác.

Bốn là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về vai trò của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT, qua đó giúp nhân dân cùng các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, đặc biệt lãnh đạo cấp xã nhận thức được tầm quan trọng của lực lượng này, lãnh đạo Uỷ ban nhân dân xã cần có sự quan tâm đối với hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại địa bàn cơ sở, qua đó khuyến khích, động viên lực lượng tích này cực tham gia hoạt động, đồng thời huy động rộng rãi quần chúng tham gia bảo vệ ANTT, xây dựng nền an ninh nhân dân gắn với thế trận an ninh nhân dân để giải quyết kịp thời các vụ, việc liên quan đến ANTT ngay ở địa bàn cơ sở./.