Hơn 70 năm đã trôi qua, kể từ ngày Bác Hồ kính yêu gửi bức thư động viên thương binh toàn quốc, song ý nghĩa nhân văn sâu sắc của ngày 27/7 vẫn còn nguyên giá trị, lan tỏa mạnh mẽ trong tâm thức của mọi thế hệ.

 

Tưởng nhớ không chỉ là hoài niệm, tri ân không chỉ là lễ nghi. Trong bối cảnh đất nước đang đổi mới và hội nhập, hơn bao giờ hết, mỗi người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ cần biến lòng biết ơn thành hành động cụ thể: Ra sức học tập, rèn luyện, lao động sáng tạo, đóng góp thiết thực để phát triển đất nước ngày càng hưng thịnh, xứng đáng với sự hy sinh cao cả của cha ông. Chính vì lẽ đó, việc khơi dậy và gìn giữ “dòng chảy tri ân trong hồn dân tộc” không chỉ là nghĩa vụ thiêng liêng, mà còn là sợi dây gắn kết quá khứ, hiện tại và tương lai, để truyền thống bất khuất và đạo lý nhân văn Việt Nam mãi trường tồn cùng non sông đất nước.

Ý nghĩa lịch sử của Ngày Thương binh – Liệt sỹ 27/7

Ngày 27/7 hằng năm đã trở thành dấu mốc thiêng liêng trong dòng chảy lịch sử của dân tộc Việt Nam; là dịp để chúng ta khắc ghi công lao, sự hy sinh to lớn của biết bao thế hệ cha anh vì nền độc lập, tự do, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Cách đây 78 năm, giữa lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang ở giai đoạn vô cùng cam go, ác liệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho Hội nghị Thương binh toàn quốc tổ chức ngày 27/7/1947. Bức thư ngắn gọn mà đầy xúc động ấy không chỉ là lời động viên, tri ân các thương binh, liệt sỹ mà còn đặt nền móng cho một ngày kỷ niệm toàn dân, để muôn đời sau ghi nhớ công lao của những người con ưu tú đã dâng hiến tuổi thanh xuân cho Tổ quốc.

Trong thư, Người ân cần căn dặn: “Thương binh là những người đã hy sinh một phần xương máu của mình vì Tổ quốc, vì dân tộc. Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những người con anh dũng ấy.” Lời dạy của Bác không chỉ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc mà còn trở thành phương châm hành động, một đạo lý sống bất biến cho toàn Đảng, toàn dân ta trong suốt hành trình dựng nước và giữ nước.

78 mùa tri ân đã đi qua, nhưng ý nghĩa cao cả của Ngày Thương binh – Liệt sỹ vẫn vẹn nguyên giá trị, nhắc nhở mỗi thế hệ hôm nay và mai sau phải biết sống xứng đáng với máu xương cha anh đã đổ xuống. Ngày 27/7 không chỉ là dịp để tưởng niệm, mà hơn hết, đó là lời hiệu triệu tinh thần trách nhiệm, lòng biết ơn và ý chí vươn lên không ngừng của cả dân tộc, để giữ gìn và phát huy những thành quả cách mạng quý giá mà các thế hệ đi trước đã đánh đổi bằng máu và nước mắt.

Dòng chảy tri ân – minh chứng sống động cho đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”

Truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” từ bao đời nay đã trở thành nét đẹp trong tâm hồn người Việt, là gốc rễ để hun đúc nên bản lĩnh kiên cường và tinh thần đoàn kết vượt qua bao thăng trầm, biến cố của lịch sử. Trên dải đất hình chữ S, nơi đâu cũng có thể thấy dấu ấn của đạo lý ấy: từ những nghĩa trang liệt sỹ nằm yên bình bên sườn núi, rừng già, đến những đài tưởng niệm, bia ghi danh những người con ưu tú đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Gần 80 năm qua, công tác đền ơn đáp nghĩa luôn được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đặc biệt coi trọng, trở thành nghĩa cử cao đẹp được thực hiện bằng nhiều hành động cụ thể. Những phong trào như: Xây dựng Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc các Mẹ Việt Nam Anh hùng, hỗ trợ thương binh, bệnh binh, tu sửa nghĩa trang liệt sỹ, tôn tạo đài tưởng niệm… đã và đang lan tỏa khắp mọi miền đất nước. Đó không chỉ là việc làm mang tính trách nhiệm, mà còn là biểu hiện của lòng biết ơn sâu sắc, gìn giữ đạo lý truyền thống giữa dòng chảy hội nhập và phát triển.

Hiện nay, trên toàn quốc có hơn 9,2 triệu người có công với cách mạng, trong đó hàng triệu thương binh, bệnh binh vẫn đang mang trên mình những vết thương chiến tranh dai dẳng. Có những người mẹ bạc tóc chờ tin con mãi mãi không về, có những ngôi mộ liệt sỹ vô danh vẫn nằm lại nơi biên cương, hải đảo. Chính họ, bằng sự hy sinh thầm lặng, đã để lại cho thế hệ hôm nay một Tổ quốc hòa bình, toàn vẹn và ngày càng đổi mới.

Mỗi ngọn nến thắp lên trong Đêm tri ân, mỗi bó hoa, nén hương đặt trước phần mộ các anh hùng liệt sỹ không chỉ để tưởng nhớ mà còn nhắc nhở thế hệ hôm nay trân trọng giá trị hòa bình, giữ trọn lời hứa sống xứng đáng với sự hy sinh cao cả ấy. Dòng chảy tri ân vì thế không bao giờ ngưng nghỉ. Nó thấm sâu vào máu thịt của dân tộc, trở thành sợi chỉ đỏ kết nối quá khứ hào hùng với hiện tại tươi đẹp và tương lai phồn vinh.

 

Ảnh minh họa (Nguồn: internet)

 

Tri ân không chỉ là tưởng nhớ – mà còn là hành động thiết thực

Tưởng nhớ những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do là nghĩa cử thiêng liêng; song hơn hết, tri ân không thể chỉ dừng lại ở những nghi thức trang trọng, những dòng chữ khắc trên bia đá hay những ngọn nến lung linh mỗi đêm 27/7. Tri ân phải được thắp sáng bằng những hành động cụ thể, bền bỉ và thiết thực trong đời sống thường nhật của mỗi con người Việt Nam.

Hòa bình hôm nay được đổi bằng máu xương, bằng tuổi thanh xuân của hàng triệu người con ưu tú. Bởi vậy, thế hệ hôm nay, đặc biệt là lớp trẻ – những người sinh ra và lớn lên trong khung trời không tiếng súng càng phải hiểu sâu sắc giá trị của những hy sinh ấy để sống xứng đáng hơn, trách nhiệm hơn. Tấm gương các thương binh, bệnh binh không khuất phục thương tật, vẫn miệt mài lao động, dựng xây quê hương, vươn lên làm kinh tế giỏi, trở thành công dân gương mẫu - đó chính là minh chứng sinh động nhất cho tinh thần “thương binh tàn nhưng không phế”, là bài học về ý chí kiên cường mà thế hệ trẻ cần noi theo.

Trong bối cảnh đất nước đang trên đà đổi mới, hội nhập, giữ vững độc lập và phát triển bền vững, tri ân cha anh đòi hỏi chúng ta phải biến truyền thống ấy thành hành động. Học sinh, sinh viên ra sức học tập, rèn luyện nhân cách; cán bộ, công chức tận tụy phục vụ nhân dân; công nhân, nông dân lao động sáng tạo, nâng cao năng suất; doanh nhân, trí thức không ngừng đổi mới, hội nhập, làm rạng danh hình ảnh đất nước Việt Nam trên trường quốc tế. Tất cả đều là những cách tri ân ý nghĩa nhất.

Những phong trào thi đua yêu nước như “Dạy tốt - Học tốt”, “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Uống nước nhớ nguồn”, “Toàn dân chăm lo người có công” cần được thổi bùng lên mạnh mẽ hơn, trở thành kim chỉ nam hành động cho mọi thế hệ, mọi ngành, mọi nghề. Bởi chỉ khi mỗi người biết sống cống hiến, sống có trách nhiệm, xã hội mới phát triển bền vững, hòa bình hôm nay mới được giữ vững, máu xương cha anh đã đổ xuống mới không trở nên vô nghĩa.

Hành động tri ân, suy cho cùng, chính là biến lòng biết ơn thành sức mạnh nội lực để đất nước vươn lên – để mỗi người, dù là ai, cũng góp phần làm đẹp hơn, giàu hơn, văn minh hơn cho Tổ quốc thân yêu.

Thi đua học tập, lao động, cống hiến – trách nhiệm và nghĩa vụ của thế hệ hôm nay

Hơn ai hết, thế hệ hôm nay, những người đang sống trong hòa bình, hưởng thành quả của công cuộc đổi mới – phải ý thức sâu sắc rằng máu xương cha anh không thể bị lãng quên trong những lời tri ân sáo rỗng. Tri ân đích thực chính là biến đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” thành những phong trào thi đua thiết thực, lan tỏa tinh thần yêu nước bằng hành động cụ thể, bền bỉ mỗi ngày.

Đối với mỗi học sinh, sinh viên, trách nhiệm tri ân lớn nhất là không ngừng vươn lên trong học tập, rèn luyện đạo đức, vun đắp khát vọng cống hiến, lập thân, lập nghiệp. Với mỗi người lao động, đó là lao động sáng tạo, sản xuất giỏi, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, góp phần làm giàu cho gia đình, cho quê hương, đất nước. Với cán bộ, đảng viên, đó là tận tụy, liêm chính, hết lòng phụng sự nhân dân, xứng đáng với sự hy sinh và niềm tin của lớp lớp cha anh đã ngã xuống vì lý tưởng độc lập dân tộc, hạnh phúc nhân dân.

Ngày Thương binh - Liệt sỹ 27/7 càng phải trở thành động lực để khơi dậy và phát huy mạnh mẽ các phong trào thi đua yêu nước: “Dạy tốt – Học tốt”, “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Cả nước chung tay vì người có công với cách mạng”… Không chỉ dừng ở hình thức, những phong trào ấy cần được tiếp sức bằng niềm tin, trách nhiệm và khát vọng của mỗi công dân.

Những tấm gương thương binh nỗ lực vươn lên làm kinh tế giỏi, nuôi dạy con cháu trưởng thành, nhiều gia đình liệt sỹ tiếp nối truyền thống cách mạng, trở thành tấm gương sáng cho cộng đồng – tất cả đều nhắc nhở chúng ta rằng giá trị tri ân chỉ thật sự có sức sống khi lan tỏa thành hành động cụ thể. Đó cũng chính là cách mỗi người con đất Việt khắc ghi lời thề sắt son: sống xứng đáng với máu xương cha anh đã hòa vào đất mẹ, giữ trọn nền độc lập, tự do cho muôn đời sau.

Gìn giữ và lan tỏa dòng chảy tri ân cho muôn đời sau

 Nếu coi Ngày Thương binh – Liệt sỹ 27/7 là một “dòng chảy” thì đó chính là dòng chảy không bao giờ ngừng, không bao giờ cạn, thấm sâu vào máu thịt, bồi đắp cốt cách con người Việt Nam từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Muốn dòng chảy ấy không ngừng tuôn chảy, trách nhiệm gìn giữ không chỉ đặt lên vai Đảng, Nhà nước, mà còn là bổn phận thiêng liêng của mỗi gia đình, mỗi cộng đồng, mỗi thế hệ công dân Việt Nam hôm nay và mai sau. Mỗi câu chuyện về những anh hùng liệt sỹ, thương binh kiên cường, mỗi bài học về tình yêu Tổ quốc, ý chí tự lực tự cường… phải tiếp tục được gìn giữ, kể lại và lan tỏa, để đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” mãi mãi là gốc rễ của lòng yêu nước Việt Nam.

Việc chăm lo tốt hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần của các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công không chỉ là nhiệm vụ thường xuyên, mà còn là thước đo của lương tri và văn hóa ứng xử của xã hội. Song song đó, giáo dục truyền thống yêu nước, lòng biết ơn và trách nhiệm công dân cho thế hệ trẻ càng cần được chú trọng, để thế hệ ấy không chỉ biết tri ân, mà còn biết biến tri ân thành động lực hành động cụ thể, bền bỉ, sáng tạo.

 

 

ThS, Thiếu tá Phạm Long Hải

Khoa Kỹ thuật hình sự - T05