Máy giám định tài liệu VSC 8000 FOSTER+FREEMAN

Giám định tài liệu là một lĩnh vực giám định kỹ thuật hình sự quan trọng có nhiệm vụ nghiên cứu các đặc điểm của tài liệu nhằm giải quyết vấn đề đặt ra như xác định phương pháp in tài liệu, xác định thủ đoạn và đặc điểm làm giả tài liệu, thủ đoạn thay đổi, sửa chữa, tẩy xóa, điền thêm trên tài liệu, xác định nội dung ban đầu trước khi bị thay đổi, làm rõ nội dung tài liệu không nhìn thấy trong điều điện chiếu sáng thông thường v.v. Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật và diễn biến phức tạp của tội phạm, các thủ đoạn của tội phạm liên quan đến tài liệu ngày càng tinh vi hơn, đòi hỏi các giám định viên không chỉ hoàn thiện và không ngừng trau dồi phương pháp giám định phù hợp, mà các phương tiện máy móc phục vụ công tác giám định cũng phải ngày càng hiện đại và có thể giải quyết được nhiều các nhiệm vụ khác nhau.
Hiện nay ở Việt Nam để phục vụ công tác giám định tài liệu tại các cơ quan giám định như Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an và các Phân viện trực thuộc, các phòng Kỹ thuật hình sự công an cấp tỉnh sử dụng các phương tiện máy móc như kính hiển vi soi nổi, kính hiển vi điện tử, hệ thống đèn chiếu sáng với các chế độ chiếu sáng và bước sóng khác nhau. Trong đó nổi bật là máy giám định tài liệu phức hợp VSC 6000/HS ở một số đơn vị như Viện Khoa học hình sự, Phân viện Khoa học hình sự tại Thành phố Hồ Chí Minh, Phân viện Khoa học hình sự tại Thành phố Đà Nẵng, một số Phòng Kỹ thuật Hình sự công an cấp tỉnh. Hiện này một số Phòng Kỹ thuật hình sự Công an các tỉnh đã được trang bị máy giám định tài liệu tích hợp VSC 8000 với nhiều tính năng vượt trội.

Hình 1. Máy giám định VSC 8000

Máy giám định tài liệu VSC 8000 được phát triển bởi Công ty thiết bị Kỹ thuật hình sự Foster+Freeman của Anh Quốc, nâng cấp với nhiều tính năng vượt trội so với phiên bản VSC 6000/HS. Máy VSC 8000 tương tự như các phiên bản trước đó như VSC 40, VSC 400, VSC QC1, VSC 6000/HS là một máy giám định tài liệu tích hợp nhiều các thiết bị như bàn đặt đối tượng giám định, hệ thống đèn chiếu với các chế độ chiếu sáng và bước sóng khác nhau, camera, kính hiển vi v.v. thành một khối thống nhất. Hệ thống này được kết nối với máy tính cá nhân với phần mềm riêng biệt để thực hiện các nhiệm vụ giám định (Hình 1). Máy giám định tài liệu VSC 8000 sử dụng hệ thống đèn LED đa sáng, được trang bị với 16 nguồn sáng khác nhau như đèn chiếu từ nhiều phía, đèn chiếu nhiều dải sáng trắng, đèn chiếu qua kính lọc màu, đèn phân cực, hấp thụ hồng ngoại, 04 loại Tia cực tím, đèn chiếu xiên từ nhiều phía, đèn chiếu xiên dải sáng trắng, đèn Laze, đèn OVD, đèn chiếu cạnh, đèn đồng trục, nguồn sáng kết hợp. Bên cạnh đó được tích hợp bộ lọc mặc định bước sóng từ 400nm đến 925nm. Với chức năng Auto, các bộ lọc sẽ tự động thay đổi nhằm phát hiện dấu hiệu nghi vấn trên tài liệu cần giám định. Ngoài ra các bộ lọc trung bình có bước sóng rộng sẽ và chính xác của ánh sáng nhằm tăng cường khả năng phát hiện đặc điểm trên tài liệu (Hình 2).

Hình 2. Số được điền thêm trong tấm séc phát hiện qua hệ thống đèn chiếu và bộ lọc IR695nm.

Tương tự các loại máy giám định tài liệu khác, VSC 8000 có thể kiểm tra tính phát quang của một số loại mực phát quang trong tia cực tím trên các loại tài liệu bảo vệ được đặc biệt như tiền giấy, giấy phép lái xe PET, thẻ căn cước công dân, hộ chiếu, các loại giấy tờ có giá khác (Hình 3).

Hình 3. Phát quang hình quốc huy ở mặt trước và dòng chữ “TỔNG CỤC ĐƯỜNG BỘ VIỆT NAM” ở mặt sau khi chiếu qua tia UV bước sóng 365nm

Trong số các loại đèn chiếu kể trên đáng chú ý nhất là đèn chiếu OVD với những tính năng vượt trội. Đèn OVD sử dụng để kiểm tra nhiễu xạ quang học các hình ảnh 3 chiều. Bên cạnh đó đèn OVD có khả năng quay video, so sánh giữa các tài liệu cần giám định và tài liệu mẫu so sánh. Trong giám định tài liệu thì đèn OVD thường được sử dụng để ghi lại đặc điểm phát quang của tem Hologram (Hình 4). VSC 8000 sử dụng công nghệ SRI (Super-Resolution Imaging) cho hình ảnh siêu phân giải, cho phép chụp ảnh phóng to nhiều lần với độ sắc nét rất cao. Tất cả các thao tác điều chỉnh độ phóng đại, chỉnh nguồn sáng đều được thực hiện qua máy tính cá nhân với phần mềm thông minh VSC Suite 7.0. Đây là phần mềm chuyên dụng và được tối ưu hóa, tăng tối đa hiệu quả làm việc trong nghiên cứu, giám định tài liệu bằng việc cung cấp cho người dùng khả năng kiểm soát tất cả các thao tác và chức năng của máy thông qua các thanh công cụ truy cập nhanh.

Hình 4. Tem Hologram phát quang và Yếu tố vi in trong ngôi sao bên trái của Tem Hologram mặt sau CMND kiểm tra bằng đèn OVD

        Máy VSC 8000 được phát hành kèm theo một số phụ kiện như thiết bị công cụ hiệu chỉnh (hiệu chỉnh quang phổ, bộ lọc oxit didymium v.v.), thiết bị USB kiểm tra các yếu tố bảo mật bằng từ tính trên một số tài liệu như tiền giấy và một số tài liệu bảo an khác. Các phầm mềm đi kèm theo phần mềm hệ thống VSC Suite 7.0 như Cơ sở dữ liệu tham chiếu tài liệu bảo an (có chức năng như mẫu so sánh). Phần mềm cơ sở dữ liệu này bao gồm các thông tin về đặc điểm bảo vệ trên một số tài liệu như Hộ chiếu, thẻ căn cước (ID Card), giấy phép lái xe từ 197 quốc gia, với thông tin về đặc điểm bảo vệ của hơn 1100 tài loại tài liệu bảo an, hình ảnh của hơn 10000 trang tài liệu bản an, với dữ liệu được cập nhật hằng năm. Tương tự phần mềm đi kèm trên là phần mềm Cơ sở dữ liệu tham chiếu (mẫu so sánh) đối với tiền giấy của một số quốc gia trên thế giới, bao gồm hình ảnh và mô tả đặc điểm bảo vệ của hơn 4500 loại mệnh giá và loại tiền khác nhau, có cập nhật dữ liệu hằng năm.
        Ngoài ra VSC 8000 còn được phát hành kèm theo phầm mềm giải mã thông tin ẩn (Invisable Information) IPI, ICI, Bộ giải mã Letter Screen++ của Hungary. Đây là các phần mềm có chức năng hiển thị những thông tin không nhìn thấy được in bằng công nghệ đồ họa bảo mật GSSC của Hoa Kỳ. Ví dụ như đối với nghiên cứu mẫu giấy phép lái xe mới của Bộ Giao thông Vận tải. Tại vị trí in ảnh khi sử dụng phần mềm IPI sẽ phát hiện các ký tự in ẩn thông tin cá nhân của người sỡ hữu (Hình 5).

Hình 5. Vị trí in ảnh trên giấy phép lái xe mẫu mới của Bộ Giao thông Vận tải sử dụng phần mềm IPI

Ngày nay với sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ sẽ ra đời nhiều phương tiện giám định mới với những tính năng ngày càng tối ưu. Tuy nhiên trong thời gian tới, cùng với sự hoàn thiện hệ thống lý luận trong lĩnh vực giám định tài liệu, máy giám định tài liệu VSC 8000 Foster+Freeman với những ưu điểm của mình được kỳ vọng trở thành máy giám định tài liệu chủ yếu để giải quyết các vấn đề đặt ra trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm./.