Tiếp tục chương trình của Kỳ họp thứ 7, chiều 4/6, Quốc hội tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực công thương. Tại phiên họp, nhiều đại biểu quan tâm đến vấn đề ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, giải pháp bảo mật và an toàn thông tin cá nhân trong hoạt động thương mại điện tử…

 

Cần ngăn chặn việc lợi dụng thương mại điện tử để lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Phát biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương, đại biểu Nguyễn Minh Hoàng - Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thương mại điện tử đang thúc đẩy nền kinh tế số của đất nước. Tuy nhiên, hoạt động thương mại điện tử thời gian qua đã và đang bị các đối tượng lợi dụng để kinh doanh, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ xuất xứ và lợi dụng thương mại điện tử để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các hành vi này ngày càng tinh vi, khó lường cả về quy mô lẫn địa bàn hoạt động.

 

Đại biểu Nguyễn Minh Hoàng - Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu chất vấn

 

Đại biểu đề nghi Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết giải pháp để hạn chế, ngăn chặn hành vi vi phạm của nhóm đối tượng này để hướng tới phát triển thương mại điện tử lành mạnh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Quan tâm đến giải pháp bảo mật và an toàn thông tin cá nhân trong thương mại điện tử, đại biểu Dương Minh Ánh - Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội cho biết, một trong những hạn chế của thương mại điện tử là khó xây dựng lòng tin của người tiêu dùng...

 

 Đại biểu Dương Minh Ánh - Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội phát biểu chất vấn

 

Cụ thể, đại biểu cho biết, vấn đề về bảo mật và an toàn thông tin cá nhân, các trường hợp vi phạm dữ liệu cá nhân và gian lận thương mại khiến cử tri lo lắng, do dự khi tiến hành thanh toán trực tuyến. Đại biểu Dương Minh Ánh đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết giải pháp về vấn đề nêu trên?

Trả lời chất vấn của các đại biểu liên quan đến thương mại điện tử, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, chúng ta đang phải đối mặt với 3 thách thức lớn, đó là: người tiêu dùng phải đối mặt với mất an toàn dữ liệu cá nhân; hàng giả, hàng kém chất lượng, tính an toàn thấp chưa được kiểm soát chặt chẽ đã và đang bao vây, sẵn sàng đổ bộ vào nước ta, ảnh hưởng tới cả doanh nghiệp sản xuất cũng như người tiêu dùng và vấn đề thất thu thuế. 

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, tình trạng lộ lọt thông tin cá nhân, mua bán, chiếm đoạt dữ liệu cá nhân trên môi trường mạng tuy không phổ biến nhưng thời gian qua Bộ Công thương đã nhận diện rõ vấn đề này; đã nghiên cứu tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 và Nghị định 55 hướng dẫn thi hành luật, trong đó có bổ sung nhiệm vụ tổ chức và cá nhân trong việc bảo vệ thông tin của người tiêu dùng, như phải xây dựng quy tắc bảo vệ thông tin, bảo đảm an toàn, an ninh của người tiêu dùng. Ngày 1/7/2024, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực, hy vọng sẽ góp phần khắc phục tình trạng trên.

 

 Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn.

 

Thời gian tới, để khắc phục tình trạng này Bộ Công thương sẽ phối hợp với Bộ Công an xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm các quy định của pháp luật toàn diện các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực thương mại điện tử. Đẩy mạnh truyền thông về các quy định mới của pháp luật; Yêu cầu các tổ chức cá nhân kinh doanh xây dựng quy tắc bảo mật thông tin; yêu cầu sàn giao dịch điện tử công khai chính sách bảo vệ thông tin cá nhân của người tiêu dùng.

Về giải pháp chống hàng giả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ Công thương đã thường xuyên khuyến nghị đến người sản xuất trong nước chủ động nâng cao chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, nhất là trên môi trường thương mại điện tử.

Bộ Công thương cũng trình cấp có thẩm quyền ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 và nghị định hướng dẫn triển khai đề án chống hàng giả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong thương mại điện tử, và triển khai cơ chế trực tuyến 24/7 để tiếp nhận phản ánh của người tiêu dùng cả nước. Riêng trong năm 2023, đã tiếp nhận và gỡ bỏ hơn 18.000 sản phẩm và chặn hơn 5.000 gian hàng vi phạm các quy định của pháp luật hiện hành. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc xuất xứ, tránh hàng giả, hàng kém chất lượng qua thương mại điện tử.

 

Các đại biểu tham dự phiên họp

 

Bộ trưởng cho biết, thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục chủ động phối hợp các bộ ngành chức năng tham mưu Chính phủ xem xét ban hành nghị định về quản lý hải quan đối với hoạt động xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử. Theo đó, sẽ tách bạch giữa luồng hóa thông thường với hàng hóa thương mại điện tử để tăng cường quản lý người bán nước ngoài qua kênh này.

Bên cạnh đó, tham mưu Chính phủ xem xét bãi bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ, tránh tình trạng nhập khẩu qua thương mại điện tử cạnh tranh với hàng trong nước mà không bị áp thuế.

Cùng với đó, có cơ chế, chính sách khuyến khích hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm đủ sức cạnh tranh với hàng ngoại nhập; đẩy mạnh cuộc vận động người Việt ưu tiên dùng hàng Việt, nhất là trên thương mại điện tử; đồng thời, tăng cường kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc, xuất xứ, tránh hàng giả, hàng kém chất lượng nhập qua môi trường điện tử...

Đối với giải pháp chống thất thu thuế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, theo thống kê, nộp thuế trong lĩnh vực này của năm 2003 tăng trên 16% so với năm 2022. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận còn thất thu thuế trong lĩnh vực này. Bộ Công thương tích cực phối hợp với ngành thuế và Bộ Tài chính chia sẻ dữ liệu của hơn 900 website và gần 300 ứng dụng sàn giao dịch thương mại điện tử để thực hiện rà soát và tăng cường quản lý thuế trong thương mại điện tử.

Thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu dùng chung về thương mại điện tử chia sẻ liên thông với các bộ ngành liên quan để phục vụ công tác quản lý thuế và hải quan. Khẩn trương hoàn thành kết nối hệ thống giữa cơ quan chức năng của Bộ Công thương và Tổng cục thuế để trao đổi dữ liệu các website ứng dụng thương mại điện tử bán hàng trong tháng 6/2014.

Cùng với đó, Bộ Công thương sẽ tăng cường phối hợp với Bộ Công an trong áp dụng định danh điện tử cho người bán trên sàn giao dịch để tăng cường hiệu quả quản lý, chống thất thu thuế; tích cực thanh kiểm tra, xử lý vi phạm các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân hoạt động trên thương mại điện tử không kê khai thuế…

Nguy cơ hàng giả tràn lan từ phương thức livestream bán hàng

Cho rằng việc livestream bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội có thể mang lại doanh thu rất lớn, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên đặt vấn đề tranh luận: Với những hình thức thương mại điện tử như vậy thì làm sao để quản lý về chất lượng, đảm bảo quyền lợi của khách hàng; đồng thời có nguy cơ hàng giả tràn lan, vậy Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý Thị trường nhận định và xử lý vấn đề này như thế nào?

 

 Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên phát biểu tranh luận

 

Trả lời tranh luận của đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, việc quản lý hoạt động livestream bán hàng trên thương mại điện tử rất khó khăn, không chỉ trách nhiệm của ngành công thương mà rất nhiều ngành như công nghệ thông tin, tài chính…

Theo Bộ trưởng, giải pháp tốt nhất là Bộ Công thương sẽ chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan để kiểm tra, kiểm soát và xử lý; sử dụng lực lương quản lý thị trường để phát hiện, đấu tranh làm rõ những hành vi sai phạm, nhất là tìm các địa điểm mà đối tượng tập kết hàng hóa, thường xuyên giao dịch…

Đồng thời, theo Bộ trưởng, phải tiếp tục rà soát cơ chế chính sách, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật; đảm bảo hoàn thiện, nâng cao vai trò quản lý nhà nước của chính quyền địa phương trong việc xem xét, xử lý xung đột về lợi ích ban đầu xảy ra trong các trường hợp này.

Đối với các trường hợp có căn cứ vi phạm, Bộ Công thương sẽ hoàn tất hồ sơ chuyển hồ sơ tới các cơ quan chức năng xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật; đồng thời làm tốt công tác truyền thông để người tiêu dùng nhận thức và tránh được những hiện tượng này…

 

Diên Hồng

https://baovephapluat.vn/